Hoe komt het dat kinderen op de basisschool een deel van hun creativiteit kwijtraken? Of lijkt dat maar zo? Hoort het bij het opgroeien? Is het te voorkomen? Hoe dan? Wie zorgt dat kinderen creatief worden? Is dat aangeboren, of aangeleerd? Wat is de rol van ouders? Wat kan een leerkracht er mee? Hoe kan een leerkracht creativiteit stimuleren?

Krijgt een creatieve leerkracht vanzelf een creatieve klas?

Zijn sommige leerkrachten creatiever dan andere? En waar ligt dat dan aan? (En hoe meet je dat? Kunnen hun collega’s dat inschatten, of zouden die alleen letten op handvaardigheid en niet op problemen oplossen?) Is een creatieve leerkracht beter voor de creativiteit van kinderen dan een niet zo creatieve juf of meester? Of zou de creativiteit van de leerkracht juist die van de kinderen in de weg zitten? Zou een leerkracht die niet creatief is kinderen alle ruimte laten om creatief te zijn?

Hoe zit het met de creativiteit in een klas?

Als de omstandigheden voor creativiteit goed zijn, profiteert de hele klas daar van? Of zouden er een paar kinderen heel erg uitspringen, maar de rest niet? Gaan sommige kinderen minder creatief denken als anderen creatiever worden? Zijn sommige hele klassen creatiever dan anderen? Waaraan kun je dat merken? Hoe komt dat dan? Wat is de rol van de leerkracht? Hoe zit het met het klimaat in de school? Zouden sommige scholen creatiever zijn dan anderen? Hoe meet je dat? En ligt dat dan aan de school, of aan de mensen die hun kinderen naar die school sturen? En hoe komt dat dan?

Hoe kan een leerkracht creativiteit stimuleren?

Wat kan een leerkracht doen om te zorgen dat kinderen hun creativiteit kunnen ontwikkelen en laten zien? Is dat iets dat elke leerkracht kan, of hangt het van de persoonlijkheid van de leerkracht af? Is een los vak “creativiteit” voldoende, of moet creativiteit bij elk vak de ruimte krijgen? Zouden de resultaten van het hypothetische vak “creativiteit” teniet gedaan worden als bij andere vakken weer binnen de lijntjes moet worden gekleurd/één juist antwoord moet worden gevonden/bijzondere ideeën worden weggewuifd? Kun je creativiteit stimuleren zónder een apart vak of onderdeel creativiteit? Welke rol speelt lesmateriaal daar in?

En als een creatieve leerkracht helpt: hoe doen we dat dan?

Stel dat het helpt, een leerkracht die zelf creatief is? Gaan mensen die creatief zijn naar de pabo of lerarenopleiding? Is er ruimte in de pabo-opleiding om creatief denken aan te leren? (Zie ook de vragen over creativiteit op school: de pabo is ook “maar” een school, toch?) Moet je al creatief zijn voordat je kinderen helpt creatief te worden, of kan het ook als je het zelf nog aan het leren bent? Of misschien zelfs beter? Zouden (aankomende) leerkrachten van kinderen kunnen leren hoe ze creatief kunnen zijn? Wat moeten we doen om leerkrachten creatief te maken? Andere opleiding, andere methodes? Andere beloningsstructuur? Helpt het als creativiteit meetbaar is, zodat leerkrachten “scores” kunnen vergelijken? Of moeten we dat niet willen? Niet alles van waarde is meetbaar, of toch wel? Is creativiteit goed voor de PISA-scores?

Alleen creativiteit?

Heeft het zin om alleen creatief denken te bevorderen? Of is het beter het hele pakket aan “higher order thinking skills” (critical thinking, computational thinking, creative thinking enzovoorts) in één keer aan te pakken? Wat is de onderlinge relatie? (Heb je hier wat aan? Kritisch denken en creativiteit I en Kritisch denken en creativiteit II ?) Of is het hoe meer, hoe vager, en lukt het helemaal niet? Welke higher order thinking skills zijn het belangrijkst? Of verschilt dat per kind?

Op welke leeftijd kunnen we dit het beste leren?

Worden kinderen creatief geboren? Of leren ze creatief te zijn? En op welke leeftijd dan? En klopt het dat ze het deels weer afleren? (Om dan als volwassene weer op cursus te gaan en het opnieuw te leren, of is dat een andere vorm van creativiteit?) Is er een deadline voor het aanleren, of kan het op elke leeftijd? Op welke leeftijd is het het makkelijkst? Of is dat individueel? Kun je ook te vroeg beginnen? Hoe verhoudt creativiteit zich tot andere zaken in de opvoeding als netjes eten, beleefd zijn en na het plassen handen wassen? (Mijn kinderen verzinnen daar de ene na de andere alternatieve oplossing voor, is dat goed of juist niet?)

Ik vraag het me af. En ik wil het uitzoeken.