Moeder, facilitator, zie jij het verschil?

De moeder van Superman, copyright JD Hancock
De moeder van Superman, copyright JD Hancock

Vandaag een bijzonder uitdagende bijeenkomst met een zeer kritische groep deelnemers*. En ineens viel me de enorme overeenkomst op tussen een dag met kinderen en een dag als facilitator van een workshop. Ouder of facilitator, zie jij het verschil? Hier zeven tips van een ervaren facilitator / ouder voor een geslaagde dag, of je nu kleine of grote mensen in je groep(je) hebt. Voor maximaal effect mag je er zelf een werk- en een thuissituatie bij bedenken:

  1.  Onderschat nooit het belang van een goede planning, afgestemd op de natuurlijke behoeften van de deelnemers. Zorg voor voldoende slaap, eten, beweging of tijd voor een plas. Goed eten voorkomt chagrijnige deelnemers.
  2. Zorg goed voor jezelf. Begin uitgerust aan de dag, eet zelf ook als de deelnemers eten, en voorkom dat je inzakt.
  3. Zorg te allen tijde dat alle materialen voor de activiteiten klaarliggen vóór je eraan begint. Deelnemers zijn ongeduldig. Daarnaast zijn er spullen die je bij de hand wilt hebben, voorkom dat je misgrijpt op een cruciaal moment.
  4. Denk vooruit. Wat gebeurt er hierna, wat zóu er kunnen gebeuren, wat doe ik dan en wat heb ik nodig? Alles loopt anders dan je hebt gepland, daar kun je op rekenen. Wees voorbereid op het onverwachtse, en geniet ervan. Zorg wel voor een plan B. Storing heeft voorrang: gebeurt er iets dat de aandacht vraagt, los het meteen op. Dat voorkomt dat het dooremmert.
  5. Heldere regels geven duidelijkheid en een veilig gevoel. Mensen weten graag waar ze aan toe zijn. Het is overigens lastig balanceren tussen structuur en chaos: een gezonde portie chaos is nodig om de creativiteit van de deelnemers tot hun recht te laten komen. Dus regel niet alles!
  6. De optimale groepsgrootte hangt af van het doel van de bijeenkomst, of de deelnemers elkaar al kennen en de geplande activiteiten. En andersom: heb je een bepaalde groepsgrootte, dan is het belangrijk daar de activiteiten op af te stemmen!
  7. De ruime bepaalt in sterke mate het gedrag van de deelnemers. Bijna altijd is de beste plek voor een bijeenkomst een schone, ruime, opgeruimde ruimte met volop daglicht en de mogelijkheid naar buiten te gaan. Goed materiaal maakt het werk een stuk makkelijker en leuker. Ook de deelnemers waarderen verzorgd en degelijk materiaal. Alle deelnemers zijn gevoelig voor sfeer, en de sfeer laat zich beïnvloeden. Gebruik dat in je voordeel!

*Wat ik doe vandaag? Een dagje met vijf kinderen, van 0, 1, 2, 3 en 6 jaar oud…

P.S. Ook in andere beroepen hebben moeders voordelen boven andere werknemers. En omdat het vaak alleen over de nadelen van de werkende moeders gaat mogen de voordelen best eens benoemd worden. Dat doet Marjon Bolwijn in haar boek “De ideale werknemer is een moeder”.